Η Ρομποτική χειρουργική είναι μια νέα μορφή χειρουργικής, μια εξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όπου ο εξειδικευμένος λαπαροσκοπικός χειρουργός χειρουργεί μέσω μιας ρομποτικής κονσόλας.
Κείμενο: Στέφανος Χανδακάς ΜD MBA PhD, Μαιευτήρας-ενδοσκοπικός Χειρουργός-Γυναικολόγος,
Eπιμελητής του Princess Royal University Hospital , London, UK και του Νοσοκομείου Ιασώ, εξιδικευμένος στην Pομποτική Xειρουργική.
Συγκεκριμένα, 4 βραχίονες ενός ρομπότ και όχι 4 χειρουργικά χέρια, ακολουθώντας συγκεκριμένες διαδικασίες και χειρουργικούς χρόνους, που θα ακολουθούσαμε έτσι και αλλιώς σε μια λαπαροσκοπική επέμβαση, πραγματοποιούν την επέμβαση, πάντοτε υπό την καθοδήγηση του χειρουργού και βεβαίως παρουσία του στην χειρουργική αίθουσα.
Γιατί συνέβη αυτό και πώς συνέβη;
Η έννοια της ρομποτικής και τηλεϊατρικής ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια, περίπου, στον αμερικάνικο στρατό. Σκοπός ήταν μέσω Ασφαλών γραμμών internet( VPN Lines) να μπορούν κάποιοι εξειδικευμένοι χειρουργοί στην Αμερική να χειρουργούν από μακριά, σε ασθενείς οι οποίοι βρίσκονταν σε οποιοδήποτε μέτωπο του πολέμου. Δηλαδή πιο συγκεκριμένα, οι ρομποτικοί βραχίονες θα μπορούσαν να βρίσκονται σε μια πόλη Χ , η κονσόλα του χειρουργού σε κάποιο πανεπιστημιακό κέντρο Χ και θα μπορούσε έτσι ο χειρουργός, πάντοτε με την επίβλεψη τοπικών χειρουργών, να πραγματοποιήσει, εξ αποστάσεως, μια συγκεκριμένη επέμβαση. Αυτό εν συνεχεία εξελίχθηκε εμπορικά, με αποτέλεσμα σήμερα στην Αμερική να υπάρχουν πάνω από 220 ρομπότ, στην γειτονική μας Ιταλία 30 και στην Ευρώπη πάνω από 70.
Ποιά είναι τα υπέρ και ποιά είναι τα κατά;
Καταρχήν, προκειμένου ένας χειρουργός να μπορέσει να χειρουργήσει με την χρήση των ρομποτικών βραχιόνων, πρέπει, αφενός να είναι εξειδικευμένος ήδη λαπαροσκοπικός χειρουργός και όχι απλός χειρουργός και, αφετέρου, να έχει εκπαιδευτεί στο συγκεκριμένο μηχάνημα. Οι γυναικολόγοι στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, που έχουμε εκπαιδευτεί σε αυτό, είμαστε 3 και τα κέντρα στα οποία γίνεται είναι πάρα πολύ λίγα. Οι επεμβάσεις οι οποίες γίνονται ρομποτικά είναι ουσιαστικά οι ίδιες που μπορεί να γίνουν και με λαπαροσκοπική τεχνική, όπως αφαίρεση κύστης, ενδομητρίωση, αφαίρεση ινομυώματος, υστερεκτομή σε μεγαλύτερες γυναίκες , επεμβάσεις για υπογονιμότητα κτλ. Γενικά, καλύπτεται πλέον, πάντοτε στα χέρια εξειδικευμένου ενδοσκοπικού χειρουργού, ένα ποσοστό της τάξης του 90% των επεμβάσεων που γίνονται αυτή τη στιγμή στη γυναικολογία . Τα υπέρ του ρομπότ, σε σχέση με την παραδοσιακή λαπαροσκοπική χειρουργική, είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει κανένα ίχνος «τρέμουλο» στο χέρι, όπως θα μπορούσε να υπάρχει σε κάποιον χειρουργό, το ρομπότ συχνά βελτιώνει τις κινήσεις του χειρουργού και αυτό διότι τα εργαλεία έχουν κινήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις 360 μοίρες, όπως επίσης ότι η ορατότητα του χειρουργού μέσα από τη κονσόλα είναι τρισδιάστατη, σε σχέση με την ορατότητα στην οθόνη του λαπαροσκόπου που είναι δισδιάστατη.
Το ρομπότ προσφέρεται για υψηλού επιπέδου και δυσκολίας λαπαροσκοπικές επεμβάσεις.
Στα μειονεκτήματα του περιλαμβάνεται το υψηλό κόστος της συγκεκριμένης επέμβασης, το αισθητικό αποτέλεσμα, όπου οι τομές οι οποίες γίνονται στο σώμα της γυναίκας είναι ίδιες με τις τομές της λαπαροσκοπικής χειρουργικής (πάντοτε μιλάμε για πολύ μικρές τομές, απλά έχουν λίγο μεγαλύτερη διάμετρο, από 5μμ, 10μμ) και βεβαίως δυσκολία εκπαίδευσης.
